Fietsen naar Berlijn (740 km)
Kees Swart
Fietsen naar Berlijn vanaf Enschede of Coevorden oostwaarts
(door het Teutoburgerwoud en via Hamelen oostwaarts door Duitsland)

De route naar Berlijn die in deze gids beschreven wordt, gaat door een gevarieerd landschap. Bossen, heuvels, rotsen en rivieren markeren plekken waar in warme tijden zeewater klotste en in koude tijden een ijskap lag. Kerken, kastelen, parken en paleizen getuigen van een lange geschiedenis waarin koningen en keizers, schurken en helden, prinsessen en weeskinderen hun verhalen hebben nagelaten.

Vers van de pers is de gids ‘Fietsen naar Berlijn’ met een compleet nieuwe route, die vanaf Enschede of Coevorden via het Teutoburgerwoud, Hamelen, Braunschweig, Brandenburg en Potsdam naar Berlijn loopt. Onderweg worden andere bekende fietsroutes gekruist, zoals de Europaradweg R1 , de Hanzefietsroute, de Weserradweg, de Elberadweg en de IJzeren Gordijnroute (Eurovelo 3).

De Fietsroute
‘Fietsen naar Berlijn’ is een route met veel landschappelijke afwisseling, een route die cultuurhistorische hoogtepunten en fraaie binnensteden niet links laat liggen maar juist opzoekt, een route die geen gebrek heeft aan kampeermogelijkheden en die ook in stedelijke gebieden zo min mogelijk langs drukke wegen loopt. Zelfs in Berlijn is de route opvallend groen en grotendeels autovrij door gebruik te maken van nieuwe vrijliggende fietspaden en groenstroken die er na de val van de Muur zijn gekomen.

Afstand
De hoofdroute is 740 km lang en gaat over rustige wegen en paden. Zo’n 300 km is autovrij en 90 km is onverhard. In het Teutoburgerwoud, het Lipper Bergland, het Weserbergland en het Hildesheimer Wald zijn wat klimmetjes, die nooit lang duren. Voorbij Hildesheim is de route grotendeels vlak.

Campings
Campings zijn in Duitsland niet zo dik gezaaid. Deze route is echter zo samengesteld, dat fietsers die graag in hun tent slapen, uit wel 40 kampeer­­gelegen­­heden kunnen kiezen zonder om te hoeven rijden.

De Fietsgids
Deze goed verzorgde routegids is volledig in kleur, voorzien van heldere kaarten met een schaal van 1:150.000 en ruim geïllustreerd met foto's. Naast de routebeschrijving geeft de gids veel informatie over het ontstaan van de verschillende landschappen en de rijke cultuurhistorie langs de route, tips voor fietsers die ook met de trein willen reizen, handige internetadressen, een overzicht van kampeermogelijkheden en links naar websites waar allerlei overnachtingsmogelijkheden te vinden en te boeken zijn.

Verschil met Europaradweg en R1
De loop van de route t.o.v. de R1 en Hanze 3 kun je zien op het kaartje hieronder (staat ook acherin de gids). De Berlijn-route (rode lijn) ligt een stuk noordelijker dan de Europaradweg R1 (oranje stippellijn): waar de R1 door het Münsterland loopt, gaat de Berlijn-route door het Teutoburgerwoud. Bij Detmold raken ze elkaar even en zou je van de ene route naar de andere over kunnen stappen. Daarna volgt de R1 weer een zuidelijker koers tot Potsdam, waar de beide routes elkaar snijden. In Berlijn maakt deze route zoveel mogelijk gebruik van fietspaden langs het Teltowkanaal en door groenstroken tot vlakbij de Potsdamer Platz. Bij de Brandenburger Tor kruisen de routes elkaar weer.

Een belangrijk verschil met de R1 is de campingdichtheid. Langs de Berlijn route liggen bijna 40 kampeergelegenheden (inclusief kanoclubs e.d.), terwijl die langs de R1 behoorlijk dun gezaaid zijn (m.u.v. de Harz).

Qua zwaarte zijn de routes niet heel verschillend zijn. De R1 heeft vooral in de Harz wat pittige trajecten, terwijl voor Berlijn met name in het Teutoburgerwoud en het Weser Bergland wat klimmetjes zitten.  Verder bestaat zo’n 90 km (van de totaal 740) van Berlijn uit grind- en bospaden, die met een normale, ongeveerde vakantiefiets meestal goed te berijden zijn.

Een ander verschil met de R1 is dat in deze routebeschrijving veel aandacht besteed wordt aan de Duitse cultuurgeschiedenis, waarvan Nederlandse lezers uiteraard minder parate kennis hebben dan de Duitse lezers waarop de Duitstalige gids van de R1 zich richt.

Hanze 3 wordt van oost naar west beschreven, terwijl Berlijn van west naar oost loopt. Tussen Detmold en Brandenburg komen Hanze 3 en Berlijn vaak tegen, maar hebben daar toch verschillende tracé’s. Ten westen van Detmold draait Hanze 3 zuidwaarts richting Sauerland en Keulen.